Wanneer en waarom een UX designer inschakelen?

Wanneer en waarom een UX designer inschakelen?

UX designers worden steeds vaker ingeschakeld om websites en apps voor bezoekers duidelijk en makkelijk bruikbaar te maken. Toch is de inhoud en impact van UX design niet voor iedereen helder. In dit blog leg ik uit wat een UX designer precies doet en wat het verschil is met een ‘gewone’ websiteontwerper. 

Wat is een UX designer?

UX designers zijn gespecialiseerd in het optimaliseren van de gebruikerservaring. Gebruikersonderzoek doen met prototypes en wireframes is belangrijk onderdeel hierin.

UX designers zijn gespecialiseerd in het optimaliseren van de gebruikerservaring. Gebruikersonderzoek doen met prototypes en wireframes is belangrijk onderdeel hierin.

UX staat voor User Experience, ofwel ‘gebruikerservaring’. Een gebruiker is een persoon die gebruik maakt van jouw website, app, webshop of (digitaal) product. De positieve, negatieve of neutrale ervaring die deze gebruiker hiermee heeft kleurt zijn gebruikerservaring in.

UX designers zorgen voor duidelijke websites die makkelijk bruikbaar zijn. Dit levert tevreden gebruikers op. Een UX designer is gespecialiseerd in het ontwerpen van waardevolle gebruikerservaringen. Gebruikersonderzoek speelt daarbij een grote rol. Door helder te krijgen wat gebruikers willen, wat ze verwarrend vinden en wat ze missen kun je de gebruiksvriendelijkheid en de bruikbaarheid naar een hoger niveau tillen.

UX design heeft van oorsprong niet uitsluitend betrekking op websites en apps, maar kan ook worden toegepast op het design van fysieke producten of apparaten. Eigenlijk alles waar een persoon een taak wil uitvoeren met behulp van een apparaat, gebruiksvoorwerp of technologie.


Is User Experience designer de nieuwe functienaam van de vroegere website-ontwerper?

Er zijn flinke verschillen tussen een UX designer en een webdesigner, digital designer of website-ontwerper. Waar een ontwerper uit de laatste groep zich vooral focust op het maken van een mooi design, heeft een UX designer een breder takenpakket. Hij is onderzoeker, prototype-ontwikkelaar, gebruikerstester, interactie-ontwerper en interface designer. Bovendien heeft hij niet zelden verstand van de businesscontext waarbinnen digitale middelen worden ontwikkeld.

Onderzoeken en begrijpen waarom mensen een digitaal product of website gebruiken is een ander niveau van UX dan inzien waarom een bepaalde webpagina onduidelijk is. Beide type inzichten helpen om een gewild en goed bruikbaar product of website te lanceren en in stand te houden. En het voegt zeker iets toe als UX designers kaas hebben gegeten van marketingmethodieken als customer journey, persona’s en customer experience maps. (Wil je weten hoe UX zich verhoudt tot marketing? Lees dan dit blog).

Het maken van een mooi design kán dus onderdeel zijn van het takenpakket van de UX designer, maar dat hoeft niet. Dit type design – ook wel visual design of UI design genoemd – kan de UX’er ook overdragen aan een gespecialiseerde UI (User Interface) designer.

Waar een website-ontwerper vaak zal worden afgerekend op de look & feel, wordt een UX designer beoordeeld op het verbeteren van de gebruikerservaring. Iets dat vaak prima uit data kan worden afgeleid. Een betere bruikbaarheid van de website, toename van de online omzet, meer online aanvragen of een hogere kwaliteit van het websitebezoek (engagement) zijn heel goed terug te vinden in bijvoorbeeld de webstatistieken van Google Analytics.

Taken website-ontwerper vs. UX designer

 

Website ontwerper: UX designer:
Verdieping in de businesscontext    
Indeling & samenhang website (information architecture)    
Wireframes & prototypes    
Gebruikersonderzoek    
Interaction design    
UI (User Interface) design    
Verdiepen in website data (gebruikersgedrag)    
Optimaliseren gebruikerservaring    

 

Wat doet een ontwerper van gebruikerservaringen?

Een UX designer zorgt voor duidelijke en goed bruikbare websites, apps en digitale producten met als doel om de gebruikerservaring te optimaliseren. Maar welke stappen maakt een UX’er hiervoor en welke taken voert hij uit?

UX is een proces van definiëren uitgangspunten, onderzoeken van aannames, UI design, implementatie UI design (bouw), evaluatie en optimalisatie (zie afbeelding). Wat opvalt, is dat het UX proces een herhalend patroon kent. Een van de meest wezenlijke kenmerken van UX is dan ook dat het een (leer)proces is en geen eindresultaat. Tijdens elke fase onderzoekt de UX’er of de aannames stroken met gedrag en behoeftes van gebruikers. En waar nodig stuurt hij het proces bij.

Na lancering van de website of app zal de UX’er websitedata raadplegen en A/B-tests en andere vormen van onderzoek doen. Dit om te analyseren of de gebruikerservaring verbeterd is en nog verder geoptimaliseerd kan worden. (Online) marketing zal zich meer bezig houden met het vaststellen van de business goals. Data en gebruikersfeedback vormen de basis om telkens opnieuw website-onderdelen tegen het licht te houden met het doel om de gebruikerservaring te optimaliseren.

Het proces dat UX designers doorlopen bij het ontwerpen van waardevolle gebruikerservaringen

Het UX proces is een continu proces van aannames/ideeën uitwerken, valideren met gebruikers, evalueren testresultaten en doorvoeren van verbeteringen

Nog een belangrijk aspect aan UX design is teamwork. Een UX’er komt alleen tot excellente resultaten in nauwe samenwerking met andere specialisten zoals UI designers, webdevelopers, growth hackers, online marketingexperts, UX copywriters, productowners, enzovoort.


User Experience alleen voor grote opdrachten?

Je gebruikers een optimale ervaring bieden zou niet iets moeten zijn dat alleen bij grote projecten wordt ingezet. Want ook bij bijvoorbeeld een nieuwe website voor een MKB-bedrijf is het belangrijk dat deze goeie resultaten genereert. UX design is een essentieel onderdeel daarin.
Het vergt alleen een andere manier van denken van opdrachtgevers. Met name om design opnieuw te definiëren. Niet als louter iets ‘moois’ maken maar als het oplossen van de (online) problemen en uitdagingen van je gebruikers waarbij de mooie verpakking slechts 1 aspect is.

Toegegeven; er is een zekere investeringsdrempel om een freelance UX designer in te schakelen, maar ook bij kleinere budgetten biedt UX meerwaarde: je weet voor wie je je website ontwikkelt en wat jouw gebruikers nodig hebben om hun taken succesvol uit te voeren op jouw website. En UX design is geen hogere wiskunde. Als je je er in verdiept dan zul je ervaren dat je tot op zekere hoogte zelf ook met de UX van je website aan de slag kunt.

 

Wil je je website succesvoller maken?

Start dan met een UX-optimalisatie scan van Nethead.
Een praktische handleiding plus persoonlijke toelichting voor het gebruiksvriendelijker maken van je website.

Offerte aanvragen

 

Wanneer loont het om een UX expert in te schakelen?

Elk bedrijf/organisatie heeft baat bij een gebruiksvriendelijke en gewilde website of app. Maar de mate waarin die voordelen zich uitbetalen hangt wel af van het type website. Als users deze gebruiken om taken uit te voeren en daarbij veel online handelingen (interacties) moeten verrichten zullen ze meer profijt hebben van goed UX design dan op marketingwebsites, die hoofdzakelijk in het leven geroepen zijn om te informeren en te overtuigen.
Denk hierbij aan het verschil tussen de Google Maps applicatie en een willekeurige informatieve website van een middelgroot bedrijf. De ‘schade’ van een slechte gebruikerservaring is bij Google Maps veel groter dan bij de informatieve website, met name omdat gebruikers zoveel handelingen moeten uitvoeren en bij het uitvoeren daarvan continu gehinderd worden.

Over het algemeen zullen opdrachtgevers die een groot (zakelijk) belang hebben bij een goede website, webshop of app, relatief meer voordeel behalen bij de inzet van een UX designer.

Voordelen van goed UX design gelden voor elk type website maar zijn vooral essentieel bij websites of digitale producten waarin gebruikers veel online taken kunnen uitvoeren.

Vooral als users een website gebruiken om een belangrijke taak uit te voeren is UX design essentieel. Denk aan internetbankieren of het beheren van je administratie.

Conclusies UX designer

  • UX design maakt een einde aan het ineffectieve proces waarbij websites/apps worden ontwikkeld op basis van aannames en persoonlijke voorkeuren (van opdrachtgever, designers en marketing officials).
  • UX design is het vakgebied dat aannames en persoonlijke voorkeuren vervangt door échte kennis over gebruikers (en hun online gedrag).
  • UX design zorgt er voor dat websites en andere digitale middelen makkelijk te gebruiken zijn en duidelijk zijn. Dit zorgt voor tevreden gebruikers, hetgeen weer tot betere zakelijke resultaten leidt.
  • Door de voortschrijdende technologie en volwassenwording van digital wordt het steeds makkelijker om op basis van data en (gebruikers)onderzoek een excellente gebruikerservaring te bieden.
  • UX design en UI design zijn 2 verschillende disciplines, UI design gaat hoofdzakelijk over het uiterlijk van een website. En dit is een belangrijk onderdeel van de gebruikerservaring, maar te veel focus op uiterlijk en te weinig op de lastiger uit te meten gebruikerservaring is risicovol. Het gaat namelijk voorbij aan belangrijke aspecten als gebruiksvriendelijkheid en gebruikersgerichtheid.
  • Het kan lastig zijn om de focus op product & bedrijf te vervangen door een aanpak waarbij de gebruiker centraal staat.
  • UX designers kunnen hierin een rol spelen. Ook om als advocaat van de gebruiker te fungeren. Heb je iemand nodig die je daarbij op een impactvolle en overtuigende wijze kan helpen schroom niet om contact met mij op te nemen.

 

Wil je je verder verdiepen in wat UX designers doen, dan is dit nog wel een aardig artikel; de definitie van gebruikerservaring volgens Norman Nielsen Group. Dit instituut heeft geen fancy uitstraling maar is op het gebied van UX design kennis en onderzoek een autoriteit.

PS: Heb je een vraag over hetgeen je hier gelezen hebt (of een andere UX vraag)? Laat het me weten door een commentaar hierbeneden achter te laten, of stuur me een e-mail.

12 reacties

  1. Arjen Duives schreef:

    Goed verhaal David, kan ik mooi gebruiken wanneer een dergelijke vraag bij mij langs komt.
    Dank en groet,
    Arjen

  2. David Efdé schreef:

    Hoi Arjen, dank voor je berichtje en fijn dat je er iets aan hebt! Grt David

  3. Evert-Jan schreef:

    Buitengewoon sterke uitleg, David. Heb ik een vraag bij: kan het basismodel van UX-design ook helpen bij algemene serviceprocessen bij bijv. technische dienstverleners?

    • David Efdé schreef:

      Ha Evert
      Dank voor je mooie respons!
      En goeie vraag die je stelt. De UX-principes kunnen zeker heel goed toegepast worden bij het optimaliseren van serviceprocessen. Het houdt namelijk in dat je je klanten op structurele basis betrekt bij de producten en diensten die je maakt.
      Grt David

  4. Tural schreef:

    Zou je iemand die vooral alfa geschoold is adviseren om de opleiding ux designer te doen voor omscholing? (senior leeftijd).
    groet, Tural

    • David Efdé schreef:

      Hoi Tural,

      Dank voor je interessante vraag. Ik zal proberen om je een goed antwoord te geven.

      UX gaat niet over techniek maar over je kunnen inleven in gebruikers. Maar je moet uiteraard wel weten te werken met verschillende devices, applicaties, software, enz. Daarvoor hoef je niet technisch te zijn maar je moet er wel enige handigheid mee hebben. En om je te kunnen inleven in gebruikers is het ook wel noodzakelijk als je goed op de hoogte bent van de ontwikkelingen o.h.g.v. internet en programma’s.

      Dus technisch niet, maar vaardig met online en computer wél.

      Heb ik je vraag zo duidelijk beantwoord?

      Vriendelijke groet
      David

  5. Bianca Welgraaf schreef:

    Hoi,

    Ik heb mijn MBO in internationale handel en groothandel . Daarna gewerkt als student voor verschillende promotie bedrijven, Verder gewerkt als receptioniste en in de horeca. Daarna op de klanten service en nu werk ik 5 jaar als verkoper/accountmanager. Ondertussen mijn HBO psychology in avonduren gehaald en ik ben net begonnen met mijn parttime Msc studie in digitale media en design. Verder blog ik een beetje en leer ik mij zelf social selling en digitale maketing. Meer als hobby. Ik zou volgens mij een uitstekende UX designer zijn. Ik kan mijzelf inleven in de klant. Ik heb ervaring in marketing, sales en klanten service. Maar hoe verkoop ik mijzelf als UX designer. Of heb ik dat net gedaan 🙂 Want ik heb geen ervaring. Ik kan mijn service eerst gratis aanbieden maar daar heb ik bijna geen tijd voor ivm met mijn studie en fulltime baan.

    • David Efdé schreef:

      Hoi Bianca,
      Dank voor je reactie. Knap hoe jij werkervaring en studie met elkaar combineert. En al die ervaring en opleidingen, met name de master of science in media en design, lijkt me een goed uitgangspunt voor het UX design vak. Er is momenteel veel vraag naar UX designers, met name mensen met senior werkervaring. Dus je hebt de wind in de rug als je als UX designer aan de slag wilt. Ik denk alleen wel dat je enige aantoonbare output moet kunnen laten zien (en er bevlogen over moet kunnen praten maar dat lijkt me niet moeilijk voor een accountmanager). Zowel voor potentiële klanten (als je wilt freelancen) als voor potentiële werkgevers is dit belangrijk. Dus kijk eens goed rond in je netwerk of je een bedrijf ziet dat je zou kunnen helpen met UX design werk. Gratis werken zou ik nooit doen (want ook al ben je geen volleerd UX’er, je voegt wel degelijk waarde toe met jouw ervaring) maar wellicht zou je tegen gereduceerd tarief kunnen werken. En wellicht zou je nog een aanvullende opleiding UX design kunnen doen.
      Succes!

  6. Beste David,
    Hartelijk dank voor je perfecte uitleg.
    Ik zit momenteel in een stuurgroep over zeldzame ziekten.
    Hiervoor wordt een website gebouwd in Drupal 8 wat voor mij als leek (79) en digibeet moeilijk te volgen is.

  7. Yama schreef:

    Hey David!!

    Ik heb de opleiding biomedisch mbo analist gedaan, en doe op dit moment hbo fysiotherapie. Heb altijd al iets willen doen met media, vormgeving & website design. Helaas heb ik op het mbo niet iets als media en vormgeving gekozen. Denk je dat iemand die de genoemde opleidingen gedaan heeft, een UX design course (van 9 weken) kan volgen? Zijn die aan te raden? Ik ben best wel handig met laptops/computers, MacOS. Windows heb ik jaren lang niet meer gebruikt ^^”, laatste software van Windows waar ik mee werkte was Windows7 .

    Groet,
    Yama

    • David Efdé schreef:

      Hoi Yama
      Dank voor je reactie. Uiteraard kun jij een UX design course volgen. Zie het als een kennismaking op basis waarvan je kunt beslissen of je verder wilt. Analytisch vermogen is belangrijk bij UX design en handig met computers is ook mooi meegenomen.
      En uiteraard moet je als UX designer wel een zekere basiskennis hebben van computers/devices, maar de essentie gaat meer over menselijk gedrag in relatie tot technologie (websites en applicaties veelal). MacOS of Windows is niet zo relevant als het om online gaat, websites worden in platformonafhankelijke browsers getoond. Bij native apps wordt het besturingssysteem wel wat relevanter omdat dat consequenties heeft het design. Maar ook hier; eerst menselijk gedrag, daarna pas techniek.

Laat een reactie achter